Het leuren
Het leuren voor consumentenkrediet
Boek I bevat geen enkele definitie van leuren. De wet op het consumentenkrediet (art. 1, 26°) definieerde het leuren als het fysisch bezoeken van de consument door de kredietgever of de kredietbemiddelaar ter gelegenheid waarvan een kredietaanbod wordt geformuleerd of een kredietaanvraag, een kredietaanbod of een kredietcontract al dan niet ter ondertekening wordt voorgelegd. Voor de toepassing van deze wet wordt met het fysisch bezoeken van de consument gelijkgesteld, het benaderen van de consument door de kredietgever of de kredietbemiddelaar door communicatie via spraaktelefonie om de consument een bezoek voor te stellen.
Deze definitie werd ingevoerd bij de hervorming van 2010 met het oog op een meer efficiënte toepassing van, met in het bijzonder, de artikelen 7 en 8 van het WCK (Parl. St., kamer Sess.2010-2011, 2468/1, p.23). De artikelen 7, 8 en 9 zijn hernomen en uitgebreid onder art. VII.67 WER. De basisregel is dat het leuren voor consumentenkredietovereenkomsten verboden is.
De Memorie van toelichting verduidelijkt:
Het gaat hier om leuren, wat een ongevraagde actie impliceert van de kredietbemiddelaar en/of kredietgever gericht naar de consument toe, bv. door een bevragingsactie via een call-center, een bezoek ten huize, enz., en dus niet om de vraag die uitgaat van de consument zelf en wordt gericht naar een kredietbemiddelaar en/ of de kredietgever om een nieuw krediet te bekomen. Het volstaat derhalve dat de kredietgever of de krediet- bemiddelaar een bevestiging stuurt, schriftelijk of via e-mail (duurzame drager) dat hij de eventueel telefonische aanvraag ontvangen heeft en hieraan verder gevolg zal geven. Spraaktechnologie (opname van het gesprek) is aanvaardbaar indien dit op Europees vlak kan gelijkgesteld worden met het begrip duurzame drager. Inzonderheid kunnen worden beschouwd als een vraag die uitgaat van de consument zelf: het plaatsen van bestellingen hetzij via telefoon, hetzij via e-mail of het bezoek door een consument aan een website en waarbij de consument opteert om te betalen middels het aangaan van een krediet. De regelgeving inzake kredietovereenkomsten gesloten op afstand (boek VI) loopt hier parallel mee. Als de kredietgever op afstand zijn bestaande of nieuw cliënteel bewerkt met ongevraagde kredietaanbiedingen dan moet dit gelijkgesteld worden met leuren. Voor het overige kan de consument perfect autonoom zelf kredietaanvragen ook telefonisch op afstand indienen.
(Memorie van toelichting van de wet van 19 april 2014 houdende invoeging van boek VII "Betalings- en kredietdiensten" in het Wetboek van economisch recht, houdende invoeging van de definities eigen aan boek VII en van de straffen voor de inbreuken op boek VII, in de boeken I en XV van het Wetboek van economisch recht en houdende diverse andere bepalingen, Parl. St., Kamer, zitting 53, 3429/001, p.25).
Het leuren voor het hypothecaire krediet
Het WER bevat geen specifieke regelgeving betreffende het leuren voor het hypothecair krediet. Het leuren is dus niet verboden. De regels die de publiciteit voor de hypothecaire kredietovereenkomsten regelen zullen enkel van toepassing zijn, boven de bepalingen van het gemeen recht in boek VI en met in het bijzonder de bepalingen betreffende de overeenkomsten gesloten buiten de verkoopruimten (zie hieronder).
Wat is leuren?
Het leuren is een rechtstreeks en persoonlijk contact met de consument, zonder dat er een voorgaand verzoek hiertoe werd gericht door de consument, met het oog op de verkoop van producten of diensten. Het leuren plaatst de verkoper en de consument in aanwezigheid van elkaar, hetzij fysiek, hetzij middels een communicatiewijze op afstand, zoals bv. de verzending van een brief, per telefoon, via videoconferentie, enz. Het leuren is dus een persoonlijke benadering van de consument, ongeacht of er een aanbod uitdrukkelijk wordt geformuleerd. Inderdaad is het zo dat, in het kader van het consumentenkrediet, de notie van leuren uitgebreider is dan het eenvoudige aanbod en elke vorm van reclame beoogt (P. LETTANY, Het consumentenkrediet, p. 52-54; L. de BROUWER, « La promotion du crédit aux particuliers », in Le crédit aux entreprises, aux collectivités publiques et aux particuliers, éd. Jeune Barreau, Brussel, 2002, p. 280).
Het is niet vereist dat het leuren aan de woonplaats van de consument tot resultaat heeft dat er onmiddellijk een overeenkomst wordt getekend met de consulent. Het volstaat dat er gedurende het contact, er een mogelijkheid tot het aangaan van een krediet wordt gegeven en dat de essentiële elementen met betrekking tot de overeenkomst worden besproken (Vred. Mol 10 november 2009, Jaarboek Kredietrecht 2009, p. 116, noot CREPLET O.; STEENNOT R. en al., "Overzicht van rechtspraak consumenten bescherming (2005-2014)", T.P.R. 2015 - 3/4, n° 390, p. 1723). Het leuren valt onder de definitie van reclame en moet dus de regels die van toepassing zijn op de reclame naleven.
In de voorbereidende werken wordt het leuren beschouwd als een ongevraagde actie van de kredietbemiddelaar en/of kredietgever gericht naar de consument toe, bv. door een bevragingsactie via een call-center, een bezoek ten huize, enz., en dus niet om de vraag die uitgaat van de consument zelf en wordt gericht naar een kredietbemiddelaar en/of de kredietgever om een nieuw krediet te bekomen. (Parl. St., Kamer, Zitting 2013-2014, n°53,3429/1, p. 27).
Het Wetboek verbiedt bepaalde vormen van leuren die limitatief worden opgesomd in art. VI.67 (zie de commentaar op deze bepaling).
Leuren en verkoopovereenkomst op afstand
Het leuren per telefoon kan leiden tot het sluiten van een kredietovereenkomst op afstand, als er vervolgens uitsluitend gebruik wordt gemaakt van een of meerdere communicatietechnieken op afstand.
Echter, indien het leuren de partijen fysiek in elkaars aanwezigheid brengt, zal de overeenkomst die erna wordt gesloten niet worden beschouwd als een overeenkomst op afstand, zelfs als het sluiten van de overeenkomst zich vervolgens uitsluitend heeft voorgedaan via communicatiemiddelen op afstand.
Leuren en overeenkomsten gesloten buiten verkoopruimten
Boek VI van het WER handelt over buiten verkoopruimten gesloten overeenkomsten. Artikel VI.66, 4° sluit echter de kredietovereenkomsten uit van het toepassingsgebied van de buiten verkoopruimten gesloten overeenkomsten.
