Attendu que l’article 67, 2°, de la loi du 12 juin 1991 relative au crédit à la consommation dispose que la médiation de dettes est interdite sauf lorsqu’elle est pratiquée par des institutions publiques ou par des institutions privées agréées à cet effet par l’autorité compétente ;

Que l’article 101, § 1er, 1°, de la loi du 12 juin 1991 relative au crédit à la consommation punit d’un emprisonnement de huit jours à un an et d’une amende de 26 à 50.000 francs ou d’une de ces peines seulement celui qui, dans la mesure où ceci est interdit par l’article 67, agit comme médiateur de dettes ;

Attendu que l’article 1er, 13°, de la loi du 12 juin 1991 relative au crédit à la consommation dispose que pour l’application de cette loi, il y a lieu d’entendre par la médiation de dettes la prestation de services, à l’exclusion de la conclusion d’un contrat de crédit, en vue de réaliser un aménagement des modalités de paiement de la dette qui découle totalement ou partiellement d’un ou de plusieurs contrats de crédit ;

Que cet article ne précise pas la notion de « prestation de services en vue de réaliser un aménagement des modalités de paiement de la dette » ; que, selon l’esprit de la loi, cette notion implique toute prestation de services relative à tout règlement des modalités de paiement de la dette ;

Qu’il s’ensuit que dès qu’il existe parmi les dettes faisant partie de la médiation, au moins une dette qui résulte d’un contrat de crédit, la prestation de services en vue de réaliser un aménagement des modalités de paiement est soumise à l’application de la loi du 12 juin 1991 relative au crédit à la consommation ;

Que le moyen manque en droit ;

(...)

Overwegende dat als eerste grief wordt aangevoerd dat betrokkene vaak bemiddelt voor het "hergroeperen" van bestaande kredietovereenkomsten die onder de toepassing vallen van de wet van 12 juni 1991 op het consumentenkrediet, dat deze "hergroepering" resulteerde in het sluiten van een nieuwe kredietovereenkomst met hypotheekstelling, veelal gefinancierd door een erkende kredietgever C**, uit ***, waarbij de nieuwe kredietovereenkomst ten onrechte niet langer werd gecatalogeerd als een consumentenkrediet, maar wel als een hypothecair krediet;

Overwegende immers dat de wet van 12 juni 1991 op het consumentenkrediet van toepassing is op alle overeenkomsten waarbij een kredietgever aan een consument krediet verleent of toezegt in de vorm van uitstel van betaling, van een lening of van elke andere gelijkaardige betalingsregeling en dus een zéér algemene draagwijdte heeft; Overwegende dat krachtens artikel 3, § 1, 7°, van de wet van 12 juni 1991 op het consumentenkrediet, het hypothecair krediet slechts uitgesloten wordt van het toepassingsgebied van de wet in de mate dat titel 1 van de wet van 4 augustus 1992 op het hypothecair krediet op deze kredietovereenkomsten van toepassing is;

Overwegende dat artikel 1 van de wet van 4 augustus 1992 op het hypothecair krediet stelt dat "deze titel van toepassing is op het hypothecair krediet bestemd voor het financieren van het verwerven of behouden van onroerende zakelijke rechten;

Overwegende dat de herfinanciering van kredietovereenkomsten die onder toepassing vallen van de wet van 12 juni 1991 op het consumentenkrediet, of van andere schulden, in principe niet kan gelijkgesteld worden met het financieren van het verwerven of behouden van onroerende zakelijke rechten;

(...)

Overwegende dat betrokkene stelt dat er daarentegen sprake is van het leveren van een bijkomende service, die andere kredietmakelaars niet leveren;

Overwegende dat deze service volgens betrokkene erin zou bestaan dat de bestaande schuldenlast werd gecomptabiliseerd en er menigvuldige contactname was met de klanten en de schuldeisers om tot een juist en zo volledig mogelijk bedrag te komen voor de klant, waarna betrokkene tot de uitbetaling van de schuldeisers overging;

Overwegende dat betrokkene, steeds bij monde van haar advocaat, verder aanvoert dat deze service meer inhield dan het aanvragen van een - hypothecaire - lening en dat het dan ook logisch zou zijn dat daarvoor een aparte vergoeding betaald wordt, dat als een klant zich bijvoorbeeld eerst tot een advocaat zou wenden die voornoemde prestaties zou leveren groeperen van de schulden, onderhandelen van de bedragen, uitvoeren van de betalingen, dan zou de advocaat kosten en erelonen mogen aanrekenen, los van de bemiddelingscommissie die betrokkene in elk geval zou kunnen verdienen;

Overwegende dat betrokkene aansluitend stelt dat deze bijkomende vergoedingen inderdaad "kosten en erelonen" zijn, zoals mondeling vooraf met cliënten afgesproken, met name een 2000 a 3000 frank voor kosten (telefoon, vervoer, enz.) en als vergoeding voor het werk personeel en medewerkers, een deel of bet totaal van de eventueel bekomen kortingen bij de schuldeisers, kortingen die de cliënt nooit zelf zou hebben bekomen;

Overwegende dat betrokkene tenslotte stelt dat klanten altijd een afrekening tekenden voor akkoord en doorgaans zeer tevreden waren met het uiteindelijke resultaat;

Overwegende dat overeenkomstig artikel1, 13°, van de wet van 12 juni 1991 op het consumentenkrediet onder schuldbemiddeling wordt verstaan: "de dienstverlening, met uitsluiting van het sluiten van een kredietovereenkomst, met het oog op het tot stand brengen van een regeling omtrent de wijze van betaling van de schuldenlast die geheel of ten dele uit een of meer kredietovereenkomsten voortvloeit;

Overwegende dat indien de redenering van betrokkene wordt gevolgd en het dus sprake zou zijn van afzonderlijke dienstprestaties die tegen een bijzondere afzonderlijke vergoeding dienen gehonoreerd te worden, met name de activiteit van onderhandelen met schuldeisers, het bekomen van kortingen, het groeperen van schulden, het uitbetalen van schuldeisers, enz., deze activiteiten dan moeten beschouwd worden als schuldbemiddeling;

Overwegende dat artikel 67 van de wet van 12 juni 1991 op het consumentenkrediet uitdrukkelijk stelt dat schuldbemiddeling verboden is tenzij wanneer zij wordt verricht door een advocaat, een ministerieel ambtenaar of een gerechtelijke mandataris in de uitoefening van zijn beroep of zijn ambt of nog wanneer zij verricht wordt door overheidsinstellingen of door particuliere instellingen die daartoe door de bevoegde overheid zijn erkend;

Overwegende dat betrokkene onder de verbodsbepaling van artikel 67 valt;

(...)

Overwegende echter dat wat de eerste grief betreft het aspect schuldbemiddeling niet doorslaggevend is vermits de vaststellingen door de bevoegde ambtenaren hier zijn gestoeld op werkelijk tot stand gekomen kredietovereenkomsten en de dienstprestaties verricht door betrokkene in de eerste plaats een samenvoegen van de bestaande lening- en schuldenlast beoogden tot één enkele kredietovereenkomst;

Overwegende dat artikel 1, 5°, van de wet van 12 juni 1991 op het consumentenkrediet stelt dat onder totale kosten van het krediet moet worden verstaan "alle kosten van het krediet, met inbegrip van de rente en alle andere kosten die verbonden zijn met de kredietovereenkomst, berekend aan de band van de elementen door de Koning bepaalt";

Overwegende dat artikel 2, § l, van het koninklijk besluit van 4 augustus 1992, betreffende de kosten, de percentages, de duur en de terugbetalingsmodaliteiten van het consumentenkrediet stelt dat in deze totale kosten begrepen zijn: "(...) de onderzoekskosten, de reclamekosten, de kosten voor het samenstellen van het dossier, (...), de kosten van beheer, administratie en inning, (...) de commissies toegestaan aan de kredietbemiddelaar, de premie inzake kredietverzekering en, in 't algemeen, alle kosten door de kredietgever en, desgevallend de kredietbemiddelaar gevraagd aan de consument, de borg of iedere steller van een persoonlijke zekerheid in het raam van het sluiten van een kredietovereenkomst, de kosten bedoeld in artikel 31 van de wet inbegrepen".

Overwegende dat de bijkomende kosten, vergoedingen, erelonen en commissies gevraagd werden door betrokkene in het raam van het sluiten van kredietovereenkomsten en integraal deel uitmaken van deze overeenkomsten;

Overwegende dat artikel 65 van de wet van 12 juni 1991 op het consumentenkrediet evenals de wet van 4 augustus 1992 op het hypothecair krediet die hier echter niet van toepassing is, uitdrukkelijk voorziet in een regelgeving inzake vergoedingen en commissies voor tussenpersonen, waarbij als basisregel geldt dat het de kredietgever is die de vergoedingen en commissies, desgevallend tegen spreiding, betaalt en er door de kredietbemiddelaar aan de consument geen bijkomende vergoedingen mogen gevraagd worden;

Overwegende dat het de uitdrukkelijke bedoeling was van de wetgever "te beletten dat sommige tussenpersonen dossier kosten aan de consument zouden aanrekenen, zonder enige nuttige tegenprestatie" en het hen derhalve verboden is "van de consumenten welke vergoeding dan ook te ontvangen, zelfs ten titel van schadeloosstelling" (Memorie van Toelichting, op.cit., blz. 38).

Overwegende dat de wetgever in geval van inbreuk naast administratieve sancties in artikel 101, § 1, 9°, van de wet, ook een strafbepaling heeft voorzien;

Overwegende dat betrokkene naast of bovenop het normale commissieloon dat zij ontving van kredietgever C*** NV en de commissies die zij kreeg voor het sluiten van brandverzekeringen of schuldsaldoverzekeringen bij de verzekeraar R*** NV herhaaldelijk en quasi systematisch bijkomende vergoedingen, erelonen en commissies vroeg, zonder dat de kredietgever hiervan op de hoogte was;

(...)